Idiom: Dobra rada kłuje w uszy (忠言逆耳)

"Dobra rada kłuje w uszy lecz pomaga skorygować czyjeś zachowanie;
dobry lek ma gorzki smak, lecz jest skuteczny w leczeniu choroby",
powiedział Zhang Liang do Liu Banga.
(Ilustracja Catherine Chang/The Epoch Times)

Przed końcem panowania Dynastii Qin (221 - 206 p.n.e.), przywódca buntu żołnierzy - Liu Bang, zajął pałac Qin. Był oczarowany splendorem, który ujrzał w pałacu – wyszukana architektura, różnego rodzaju skarby i piękne damy dworu.

Liu większość swojego dorosłego życia spędził na wsi jako uciekinier, stąd bardzo spodobało mu się w pałacu. Zdecydował, że pomieszka w nim przez kilka dni, aby uświadczyć jak żyje się w charakterze cesarza Qin, zanim powróci do bazy, gdzie czekali jego żołnierze.

Gdy generał jego wojsk - Fan Kuai oraz Zhang Liang(1) - główny strateg wojskowy, usłyszeli o zamiarze Liu Banga, pośpieszyli do pałacu i poradzili, by w nim nie zostawał.

Fan zapytał Liu: "Wolisz podbić cały kraj, czy po prostu chcesz zostać bardzo bogatym człowiekiem?".

"Oczywiście wolałbym mieć cały kraj", odpowiedział Liu.

Z dużą pokorą, Fan zwrócił się do Liu: "Widzisz, w pałacu są niezliczone skarby i tysiące przepięknych dam dworu. Dokładnie te rzeczy spowodowały upadek dynastii Qin. Mam nadzieję, że natychmiast powrócisz do naszego obozu; nie możesz zostać w pałacu".

Wydawało się, jakby Liu nie przejął się radą generała i wciąż upierał się, że zostanie w pałacu.

Wtedy podszedł Zhang Liang i powiedział Liu Bangowi: "Cesarz Qin wiódł luksusowe życie, był brutalny i skorumpowany. To dlatego ludzie powstali przeciwko niemu i pokonali armię Qin. Obaliłeś brutalnego władcę, który źle traktował własnych ludzi".

"Istnieje powiedzenie: 'Dobra rada kłuje w uszy lecz pomaga skorygować czyjeś zachowanie; dobry lek ma gorzki smak, lecz jest skuteczny w leczeniu choroby', "To co generał do Ciebie powiedział, było dobrą radą".

Liu w końcu uświadomił sobie, że jeśli zostałby w pałacu, rzeczywiście sprowadziłoby to konsekwencje, zatem pośpiesznie wrócił do obozu.

Powyższa historia zawiera się w Genealogii nr.55 o Zhang Liangu w "Zapiskach Historyka"(2), napisanych przez Sima Qian.

Idiom 忠言逆耳 (zhōng yán nì ěr), dosłownie "dobra rada kłuje w uszy" wywodzi się z tej historii. Zasadniczo oznacza, że szczera rada często może różnić się od osobistych pomysłów czy wyobrażeń osoby, więc trudno jest ją zaakceptować.

Przypisy:

1. Zhang Liang (około 262 - 189 p.n.e.) był głównym strategiem wojskowym, ministrem i doradcą Liu Banga – założyciela i pierwszego cesarza Dynastii Han. Zhang Liang został zapamiętany jako jeden z Trzech Bohaterów okresu Zachodniej Han (206 p.n.e. - 23 n.e.).

2. "Zapiski Historyka" (Shiji) zostały napisane przez wielkiego chińskiego historyka Sima Qian (135 - 86 p.n.e.) i w ponad 130 rozdziałach opisują okres od około 2600 - 86 p.n.e.