Prawdziwa przyjaźń wymaga prawości

Pan Zhang Qianzai był uczonym w Luling, prowincji Jiangxi, w czasach południowej dynastii Song (1127 - 1279). W starożytnych Chinach często używano przydomku zamiast imienia osoby, aby podkreślić jej charakter. Ponadto, uczony często wybierał dla siebie przydomek, by wyrazić swoje aspiracje lub cechy. Przydomek pana Zhanga to Yifu, a jego pseudonim literacki to Yi'e, co oznacza "orzeł morski".

Pan Wen Tianxiang (1236 - 1283) jest uważany za jednego z najbardziej znanych symboli lojalności i patriotyzmu w Chinach. On również pochodził z Luling. Zhang i Wen byli w młodości dobrymi przyjaciółmi. W końcu Wen został awansowany na premiera i stał się bardzo potężny. Po jego nobilitacji, wielu starych przyjaciół chciało odnowić z nim relacje lub wykorzystywało jego władzę. Wen kilka razy nominował Zhang Qianzai na urzędnika, ale Zhang zawsze ofertę odrzucał.

Kiedy Kublai Khan (1215 - 1294), wnuk Czyngis-chana i kagan imperium mongolskiego, prowadził armię mongolską do inwazji na Song, Wen dowodził siłom Song w obronie. Kiedy Wen został schwytany przez Kublai Khana i znalazł się w obliczu bezpośredniego niebezpieczeństwa, Zhang zrobił co mógł, by mu pomóc. Wen był eskortowany do miasta Jizhou, a Zhang potajemnie go odwiedził. We łzach powiedział: "Premierze, zostaniesz wysłany do miasta Yanjing (obecny Pekin). Ja pójdę z tobą".

Wen Tianxiang został wysłany na północ i tam uwięziony, a Zhang Qianzai przeniósł się do domu w pobliżu więzienia. Codziennie chodził do więzienia i przynosił Wenowi posiłki. Robił to przez trzy lata, bez przerwy. Odważył się również wynieść z więzienia wiersze i artykuły Wena.

Wen został stracony, a Zhang ryzykował życiem, aby ukryć jego ciało i je pochować. Wszędzie szukał żony Wena i przeszedł przez wszelkiego rodzaju trudności, aby zanieść jej jego włosy, zęby i rękopisy.

Później ludzie użyli sformułowania: "Przyjaciele, którzy są gotowi umrzeć za siebie nawzajem - to Yi'e, którego przyjaźń trwała przez tysiąc lat", aby opisać swoich przyjaciół, którzy cenili przyjaźń i prawość.

Oprócz prawości, jakie inne zasady są niezbędne do zawiązania przyjaźni? Pan Wang Yangming, znany uczony za czasów dynastii Ming (1368 - 1644) powiedział: "Bardzo ważne jest, aby być skromnym i pokornym, kiedy zawiera się przyjaźnie. Przyjaciele powinni być skromni i otwarci, szczerzy i pełni szacunku, tolerancyjni i wyrozumiali, z mniejszą ilością krytyki, a więcej szczerej pochwały i zachęt." W dziele "Normy postępowania" (lub Shi Fan) jest powiedziane: "Chociaż każdy ma braki w swojej naturze i swoich czynach, to nieuchronnie ma też mocne strony. Jeśli zwracamy uwagę tylko na ich braki, a nie zwracamy uwagi na ich mocne strony, wtedy trudno jest się dogadać nawet przez krótki okres czasu. Jeśli zwracamy uwagę tylko na mocne strony innych, a nie poświęcamy myśli ich wadom, wtedy możemy dogadywać się przez całe życie."